■ Bảy bước Nghiên cứu các sự kiện trong câu chuyện và xác định bảy bước cấu trúc. **Điểm trọng yếu:** Bắt đầu bằng cách xác định sự tự nhận thức (self-revelation) vào cuối câu chuyện; sau đó quay trở lại phần mở đầu để tìm ra nhu cầu (need) và khát vọng (desire) của nhân vật chính. Kỹ thuật khởi đầu từ kết thúc rồi ngược lại phần đầu này sẽ được chúng ta vận dụng đi vận dụng lại khi xây dựng nhân vật, cốt truyện và chủ đề. Đây là một trong những phương pháp hiệu quả bậc nhất trong viết truyện hư cấu, bởi nó đảm bảo nhân vật chính và câu chuyện luôn hướng về điểm kết chân thực nhất trong hành trình cấu trúc, chính là sự tự nhận thức. ■ Sự tự nhận thức về tâm lý và đạo đức Khi xác định sự tự nhận thức, hãy cố gắng trao cho nhân vật chính cả sự nhận thức tâm lý lẫn đạo đức. Hãy cụ thể hóa những bài học mà nhân vật thu nhận được. Đồng thời cần linh hoạt, sẵn sàng điều chỉnh những gì đã viết khi bạn vừa khám phá các bước còn lại vừa tiến hành xuyên suốt quá trình sáng tác. Việc khám phá bảy bước cùng nhiều phần khác trong câu chuyện tựa như giải ô chữ: chỗ này dễ dàng, chỗ kia lại đầy thử thách. Hãy dùng những phần dễ để mở đường cho phần khó, đồng thời không ngại quay lại sửa đổi những gì ban đầu dựa trên sự thấu suốt mới mẻ về câu chuyện. ■ Điểm yếu và nhu cầu về tâm lý và đạo đức Khi đã xác định được sự tự nhận thức, hãy quay trở lại phần khởi đầu câu chuyện và cố gắng mang lại cho nhân vật chính cả điểm yếu lẫn nhu cầu về tâm lý và đạo đức. Cần ghi nhớ điểm khác biệt quan trọng: điểm yếu hay nhu cầu tâm lý chỉ ảnh hưởng đến nhân vật chính, trong khi điểm yếu hay nhu cầu đạo đức lại ảnh hưởng đến người khác. Hãy nghĩ không chỉ một mà nhiều điểm yếu cho nhân vật chính. Những điểm yếu này phải là khuyết điểm nghiêm trọng, sâu sắc, nguy hiểm đến mức đang hoặc có khả năng phá hủy cuộc sống của nhân vật. ■ Vấn đề Khủng hoảng hoặc vấn đề mà nhân vật chính đối mặt ở đoạn đầu câu chuyện là gì? Cố gắng để nó phát sinh từ chính điểm yếu của nhân vật. ■ Khát vọng Hãy cực kỳ rõ ràng khi xây dựng khát vọng cho nhân vật chính. Đảm bảo mục tiêu của nhân vật là một mục tiêu sẽ dẫn tới kết thúc câu chuyện và buộc họ phải hành động liên tục để thực hiện nó. ■ Đối thủ Tạo đối thủ muốn cùng đạt mục tiêu với nhân vật chính và có khả năng đặc biệt trong việc tấn công điểm yếu lớn nhất của nhân vật chính. Bạn có thể tạo hàng trăm đối thủ, nhưng câu hỏi là ai là đối thủ tối ưu? Hãy trở lại câu hỏi trọng yếu: xung đột sâu sắc nhất mà nhân vật chính và đối thủ đang đấu tranh là gì? Bạn cần một đối thủ bị ám ảnh giành thắng lợi đích thực như nhân vật chính, đồng thời có khả năng đặc biệt nhằm tấn công điểm yếu lớn nhất của nhân vật một cách không ngừng nghỉ trong quá trình tranh giành mục tiêu. ■ Kế hoạch Tạo kế hoạch yêu cầu nhân vật chính thực hiện nhiều hành động, đồng thời phải linh hoạt điều chỉnh khi kế hoạch ban đầu không thành công. Kế hoạch thường định hình phần còn lại của câu chuyện nên phải có nhiều bước. Nếu không, câu chuyện sẽ trở nên rất ngắn. Kế hoạch cũng cần đủ độc đáo và phức tạp để nhân vật chính phải liên tục điều chỉnh khi kế hoạch thất bại. ■ Trận chiến Hãy nghĩ ra trận chiến và trạng thái cân bằng mới được thiết lập. Trận chiến phải bao gồm nhân vật chính và đối thủ quan trọng nhất, quyết định một lần cho tất cả ai sẽ giành được mục tiêu. Quyết định đây sẽ là trận chiến hành động bạo lực hay trận tranh luận bằng lời. Dù chọn hình thức nào, hãy đảm bảo trận chiến mang tính mãnh liệt, đặt nhân vật chính trước thử thách cuối cùng. Hãy xem ví dụ phân tích bảy bước qua một câu chuyện tiêu biểu, *The Godfather* để thấy cách áp dụng cho chính câu chuyện của bạn. *The Godfather* (Tiểu thuyết của Mario Puzo, kịch bản của Mario Puzo và Francis Ford Coppola, 1972) ■ Nhân vật chính: Michael Corleone. ■ Điểm yếu: Michael còn trẻ, thiếu kinh nghiệm, chưa được thử thách và quá tự tin. ■ Nhu cầu tâm lý: Michael phải vượt qua cảm giác tự cao và sự tự cho mình là đúng. ■ Nhu cầu đạo đức: Anh cần tránh trở nên tàn nhẫn như những ông trùm Mafia khác, trong khi vẫn bảo vệ gia đình. ■ Vấn đề: Các thành viên băng nhóm đối thủ bắn cha của Michael, người đứng đầu gia đình. ■ Khát vọng: Muốn trả thù những kẻ đã bắn cha mình, bảo vệ gia đình. ■ Đối thủ: Đối thủ đầu tiên là Sollozzo, nhưng kẻ thù thật sự là Barzini - quyền lực hơn, đứng sau Sollozzo, muốn hạ gục toàn bộ gia đình Corleone. Michael và Barzini tranh giành quyền sống còn của gia tộc và kiểm soát tội phạm New York. ■ Kế hoạch: Kế hoạch đầu là giết Sollozzo cùng viên cảnh sát bảo vệ hắn; kế hoạch thứ hai là giết các ông trùm gia đình khác trong một đòn duy nhất. ■ Trận chiến: Trận chiến cuối cùng cắt qua cảnh Michael trong lễ rửa tội cháu trai và giết các ông trùm Mafia. Tại lễ rửa tội, Michael nói anh tin vào Chúa; Clemenza dùng súng bắn những người bước khỏi thang máy; Moe Green bị bắn vào mắt; Michael theo nghi lễ rửa tội từ bỏ Satan; có kẻ giết một ông trùm tại cửa xoay; Barzini bị bắn; Tom sai Tessio bị giết; Michael cho siết cổ Carlo. ■ Sự tự nhận thức tâm lý: Không có. Michael vẫn tin rằng cảm giác tự cao của mình là chính đáng. ■ Sự tự nhận thức đạo đức: Không có. Michael đã trở thành kẻ giết người tàn nhẫn. Các nhà biên kịch dùng kỹ thuật cấu trúc nâng cao khi chuyển sự tự nhận thức đạo đức sang vợ anh, Kay, người chứng kiến anh đã biến đổi khi cái cánh cửa đóng sầm lại trước mặt cô. ■ Trạng thái cân bằng mới: Michael đã giết kẻ thù và “vươn lên” thành Godfather. Nhưng về mặt đạo đức, anh sa ngã, trở thành “quỷ dữ.” Người đàn ông từng muốn tránh xa bạo lực và tội ác của gia đình nay là lãnh đạo, sẵn sàng giết bất cứ ai phản bội hoặc cản đường.